خازن چقدری جلوی یک یک‌سو‌کننده تمام موج بذاریم؟

چقدر خازن جلوی یک‌سوکننده تمام‌موج بذاریم؟

اگه تا حالا با یک‌سوکننده‌های تمام‌موج کار کرده باشی، احتمالاً برات سؤال شده که چه مقدار خازن باید بعد از اون بذاریم؟ اگه خازن زیادی بزرگ باشه، جریان لحظه‌ای زیادی در لحظه روشن شدن وارد مدار می‌شه. اگه زیادی کوچیک باشه، خروجی خوب صاف نمیشه. پس باید یه تعادل خوب پیدا کنیم.

یک‌سوکننده تمام‌موج چیه؟

ما وقتی بخوایم برق AC (متناوب) رو به DC (مستقیم) تبدیل کنیم، از یک‌سوکننده استفاده می‌کنیم. نوع تمام‌موج با استفاده از چهار دیود، طوری طراحی می‌شه که حتی نیم‌سیکل منفی برق هم به‌صورت مثبت تبدیل بشه. اینطوری خروجی ما همواره مثبت و پیوسته‌تره.

نقش خازن چیه؟

خروجی یک‌سوکننده تمام‌موج هنوز هم نوسان داره — مثل قله‌هایی پشت سر هم. خازن بعد از پل قرار می‌گیره تا این نوسانات رو صاف کنه. ولی:

• اگه زیاد بزرگ باشه → جریان راه‌اندازی خیلی زیاد می‌شه و ممکنه دیودها یا ترانس آسیب ببینن.

• اگه زیاد کوچیک باشه → ولتاژ خروجی خوب صاف نمی‌شه و دستگاه‌هامون دچار پرش یا نویز می‌شن.

هدف: پیدا کردن مقدار مناسب خازن

ما می‌خوایم خازنی بذاریم که:

1. ولتاژ DC خروجی رو تا حد امکان صاف نگه داره.

2. جریان لحظه‌ای زیادی به مدار وارد نکنه.

3. باعث داغ شدن یا آسیب دیدن قطعات نشه.

فرمول ساده برای محاسبه:

• C: ظرفیت خازن (فاراد)

• I: جریان بار (آمپر)

• f: فرکانس برق AC (معمولاً ۵۰ هرتز)

• ΔV: حداکثر نوسان ولتاژی که قابل قبوله (ولت)

نکاتی مهم:

• این محاسبه تخمینیه. برای دقت بیشتر باید ولتاژ خروجی رو با اسیلوسکوپ بررسی کنی.

• همیشه از خازنی استفاده کن که ولتاژ کاریش بالاتر از ولتاژ خروجی مدار باشه.

• خازن الکترولیتی رایجه، ولی برای بارهای سنگین یا صنعتی، خازن‌های مخصوص فیلترینگ DC بهترن.

• اگه ولتاژ خیلی حساسه، بعد از خازن از رگولاتور هم استفاده کن.